GDP là gì là câu hỏi đang được nhiều người tìm kiếm. Đây là chỉ số quan trọng trong việc đánh giá tổng quan một nền kinh tế trong thời điểm nhất định. Chỉ số này được sử dụng rộng rãi trong lĩnh vực tài chính. Để có được thông tin chi tiết về chỉ số này bạn hãy theo dõi nội dung sau đây.
Khái niệm GDP là gì?
GDP là một chỉ số đặc biệt quan trọng trong việc đánh giá tổng quan sự tăng trưởng của nền kinh tế của một đất nước. GDP là từ viết tắt của từ Gross Domestic Product. Nó còn được hiểu là chỉ số để đo lường giá trị thị trường của hàng hóa, dịch vụ cuối cùng được sản xuất ra trong phạm vi của một quốc gia.
Giá trị của hàng hóa và dịch vụ sẽ biểu thị số tiền mà người tiêu dùng sẽ phải chi trả cho loại hàng hóa và dịch vụ đó. Chỉ số GDP sẽ phản ánh chính xác giá trị của sản phẩm hàng hóa hay dịch vụ. Có thể hiểu đơn giản, GDP chính là chỉ số thể hiện giá trị cuối cùng của loại hàng hóa, dịch vụ không bao gồm quá trình. Thường GDP được tính theo lãnh thổ kinh tế như hình thức kinh doanh, đơn vị hoạt động…
GDP có ý nghĩa gì?
Bên cạnh việc tìm hiểu GDP là gì thì việc tìm hiểu ý nghĩa chỉ số này cũng rất quan trọng. Cụ thể ý nghĩa của GDP như sau:
- GDP có ý nghĩa đánh giá tốc độ tăng trưởng của một đất nước ở thời điểm nhất định. Chỉ số cho thấy những biến động của sản phẩm, dịch vụ theo thời gian trên thị trường
- Khi chỉ số GDP giảm đột ngột, bất thường sẽ ảnh hưởng đến nền kinh tế, lạm phát, tình trạng thất nghiệp hoặc tiền bị trượt giá. Điều này này sẽ ảnh hưởng rất lớn đến quá trình sản xuất kinh doanh và đời sống của người dân.
- Ngoài ra GDP bình quân đầu người còn cho thấy mức thu nhập tương đối và chất lượng sống của người dân ở quốc gia đó.
Yếu tố tác động đến chỉ số GDP
Những yếu tố tác động đến GDP là gì? Chỉ số này chịu ảnh hưởng bởi rất nhiều yếu tố khác nhau thuộc lãnh thổ quốc gia đó. Trong đó có 3 điểm tác động lớn nhất, đó là:
Dân số
Để tạo ra vật chất, của cải, tinh thần cho xã hội thì dân số là nguồn cung cấp lao động cực kỳ quan trọng. Đồng thời đây cũng là nguồn tiêu thụ các sản phẩm và dịch vụ do chính họ tạo ra. Vì vậy dân số và GDP sẽ có mối quan hệ mật thiết không thể tách rời. Dân số cũng là yếu tố quan trọng giúp bạn tính toán được chỉ số GDP đầu người chính xác.
FDI
FDI được viết đầy đủ là Foreign Direct Investment. Đây là chỉ số đầu tư từ nước ngoài, hình thức đầu tư này có thời hạn dài. Đối tượng đầu tư có thể là cá nhân hoặc tổ chức từ nước này vào nước khác bằng cách xây dựng nhà xưởng, cơ sở kinh doanh.
Chỉ số FDI là một trong những nhân tố rất quan trọng trong quá trình sản xuất. Bởi vì FDI sẽ bao gồm tiền bạc, vật chất, phương tiện sản xuất, các cơ sở hạ tầng và hoạt động xã hội khác. Như vậy có thể thấy được sự liên kết mật thiết với chỉ số GDP.
Lạm phát
Lạm phát được hiểu là mức giá chung bị tăng lên một cách liên tục khiến cho hàng hóa, dịch vụ và tiền tệ bị mất giá trị. Chỉ số lạm phát cũng có vai trò rất lớn trong việc tác động đến chỉ số GDP. Quá trình phát triển kinh tế của một quốc gia muốn tăng trưởng cao thì phải chấp nhận lạm phát với mức độ nhất định.
Tuy nhiên khi để lạm phát tăng quá cao, vượt mức cho phép sẽ gây ra sự ngộ nhận cho sự tăng trưởng GDP và khủng hoảng kinh tế. Có nhiều nguyên nhân dẫn đến lạm phát và nhà nước sẽ phải thường xuyên đưa ra các chính sách để kiểm soát vấn đề này.
Cách tính chỉ số GDP chính xác
Bên cạnh việc tìm hiểu GDP là gì thì cách tính chỉ số này như thế nào cũng rất quan trọng. Sau đây là 2 cách tính cụ thể để bạn tham khảo:
Tính GDP theo giá hiện hành
Đây là cách tính GDP chính xác nhất. Cụ thể GDP của một quốc gia sẽ được tính dựa trên tổng số tiền mà các hộ gia đình của quốc gia đó sử dụng để mua sắm hàng hóa, dịch vụ. Công thức tính cụ thể là:
GDP = C + G + I + NX
Trong đó:
- C: Đây là số tiền chi tiêu của hộ gia đình gồm các khoản tiền chi tiêu cho sản phẩm, dịch vụ.
- G: Là số tiền chi tiêu của chính phủ bao gồm các khoản cho y tế, giáo dục, an ninh, giao thông,…
- I: I chính là sự tiêu dùng của các nhà đầu tư như khoản chi tiêu về cơ sở hạ tầng, trang thiết bị.
- NX: Đây là cán cân thương mại, là sự xuất khẩu ròng của nền kinh tế quốc gia đó. Được tính theo công thức, NX = X (xuất khẩu/ export) – M (nhập khẩu/ import).
Cách tính GDP theo giá so sánh
Cách tính GDP là gì? Với cách này thì sẽ dựa vào tổng tiền lương, tiền lãi và lợi nhuận, tiền thuê được sinh ra trong nền kinh tế của quốc gia. Công thức tính cụ thể:
GDP = W + I + Pr + R + Ti +De
Trong đó:
- W – Wage: Là tiền lương
- I – Interest: Tiền lãi
- Pr – Profit: Lợi nhuận
- R – Rent: Tiền thuê
- Ti – Indirect tax: Đây là số thuế gián thu hay là loại thuế không trực tiếp đánh vào thu nhập và tài sản của người nộp thuế mà sẽ đánh gián tiếp thông qua giá cả hàng hóa.
- De – Depreciation: Đây là phần khấu hao của tài sản cố định.
GDP có ảnh hưởng như thế nào đến nền kinh tế?
Sau khi đã tìm hiểu GDP là gì thì các bạn cần tiếp tục tìm hiểu về những ảnh hưởng của chỉ số này với nền kinh tế của quốc gia đó như thế nào? Cụ thể:
- Chỉ số GDP chính là thước đo đánh giá tốc độ phát triển kinh tế của một quốc gia cụ thể. Bên cạnh đó còn thể hiện và phản ảnh sự biến động của hàng hóa và dịch vụ ở đất nước đó.
- Khi chỉ số GDP giảm sẽ dẫn đến tình trạng suy thoái kinh tế, tình trạng lạm phát, thất nghiệp… Đây là những tác động tiêu cực đến đời sống người dân sống ở quốc gia đó.
- Đặc biệt GDP còn có ảnh hưởng đến các nhà đầu tư nước ngoài đánh giá về tiềm năng kinh tế của quốc gia. Từ đó sẽ có những quyết định đầu tư phù hợp nhất.
- Với chỉ số GDP, chính phủ sẽ ban hành các chính sách tiền tệ phù hợp với nền kinh tế của mình.
Phân biệt GDP và GNP
Sự khác nhau giữa GDP và GNP sẽ được làm rõ trong nội dung bảng sau đây:
Giống nhau
Điểm giống nhau của GDP và GNP là:
- Cả hai chỉ số này đều liên quan đến lĩnh vực kinh tế vĩ mô của một đất nước.
- Đều là con số được tổng hợp cuối cùng trong một năm.
- Có thể tính bằng công thức cụ thể.
Khác nhau
Về Khái niệm:
- GDP là chỉ số chỉ sản phẩm quốc nội hay tổng sản phẩm nội địa của một quốc gia trong 1 năm. Nó bao gồm tất cả các loại hàng hóa, sản phẩm, dịch vụ tại đất nước đó. Khi có chỉ số GDP càng cao thì càng cho thấy nền kinh tế của nước đó càng mạnh.
- GNP tức là tổng sản lượng hoặc sản phẩm của quốc gia đó. Chỉ số này chỉ tổng giá trị bằng tiền thu được từ các sản phẩm hàng hóa và dịch vụ cuối cùng mà người dân của quốc gia đó tạo ra trong 1 năm. Theo đó GNP được dùng để đánh giá
Về công thức tính:
- Công thức tính GDP: GDP = C + I + G + NX
- Công thức tính GNP: GNP = C + I + G + (X – M) + NR
Về bản chất:
- GDP chỉ số tổng sản phẩm trong nước. GDP là toàn bộ giá trị được mọi thành phần kinh tế trong lãnh thổ của quốc gia tạo ra trong 1 năm.
- GNP phản ánh tổng sản phẩm cả trong và ngoài nước. GNP là toàn bộ giá trị mà công dân có quốc tịch của nước đó sản xuất trong 1 năm. Có thể tạo ra giá trị cả trong và ngoài nước.
Chú thích:
- C: Chi phí tiêu dùng cá nhân
- I: Tổng đầu tư cá nhân
- G: Chi phí của nhà nước
- NX: “xuất khẩu ròng” của nền kinh tế
- X: Kim ngạch xuất khẩu hàng hóa và dịch vụ
- M: Kim ngạch nhập khẩu hàng hóa và dịch vụ
- NR: Thu nhập ròng từ các hàng hóa và dịch vụ đầu tư ở nước ngoài (thu nhập ròng)
Giải đáp một số thắc mắc về GDP
Ngoài những thông tin về GDP là gì? Các yếu tố ảnh hưởng, tác động đến chỉ số này thì còn rất nhiều thông tin khác về GDP được mọi người quan tâm. Sau đây là một số thắc mắc được giải đáp để bạn tham khảo:
Chỉ số GDP đầu người là gì?
GDP bình quân đầu người là tổng chi tiêu được thống kê kinh tế trong một khoảng thời gian nhất định. Để tính GDP đầu người sẽ dựa vào tổng sản phẩm trên địa bản chia cho số dân trung bình của khu vực đó.
Giải đáp GDP xanh là gì?
Trong vấn đề này bạn không chỉ cần biết GDP là gì mà còn cần phân biệt được GDP xanh. Đây là một phần GDP còn lại sau khi đã được khấu trừ đi phần chi phí cần thiết. Nó được sử dụng để phục hồi môi trường do tác động của quá trình sản xuất gây ra.
GDP danh nghĩa là gì?
Đây là một khoản chi tiêu phản ánh tổng sản phẩm quốc nội được tính theo giá cả trên thị trường. GDP danh nghĩa còn thể hiện sự thay đổi về giá do vấn đề lạm phát gây nên. Nếu tất mức giá có xu hướng tăng đều hoặc giảm đều thì GDP danh nghĩa sẽ lớn.
Giải đáp GDP thực tế là gì?
Bên cạnh GDP danh nghĩa thì còn có một loại khác là GDP thực tế. Đây là chỉ tiêu dựa trên số sản phẩm, dịch vụ trong nước đã được điều chỉnh theo tốc độ lạm phát. Trong trường hợp lạm phát dương thì GDP thực tế sẽ thấp hơn GDP danh nghĩa và ngược lại. GDP thực tế sẽ bằng tỉ lệ giữa GDP danh nghĩa và hệ số giảm phát GDP.
GDP tại Việt Nam được tính như thế nào?
Theo thông tin của cụ thống kê, GDP trong 6 tháng đầu năm 2022 của Việt Nam tăng 6,42%, cao hơn 6 tháng đầu của năm 2022 là 2.04%. Tốc độ tăng cao hơn 6 tháng đầu năm 2021 là 5.74%. Nhưng chỉ số này lại thấp hơn tốc độ tăng trưởng cùng kỳ năm 2018 và 2019 là 7.28% và 6.98%.
Điểm khác và giống nhau của GDP và CPI
Giống nhau: Cả chỉ số GDP và CPI đều thể hiện chỉ số đo lường giá trị kinh tế vĩ mô.
Khác nhau:
- CPI là chỉ số đo lường hàng hóa, dịch vụ tiêu thụ bởi người tiêu dùng. Trong đó sẽ không bao gồm cả hàng hóa, dịch vụ được nhà nước, chính phủ mua.
- GDP chỉ tính cho các sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ sản xuất trong nước. Còn CPI được tính cho cả những hàng hóa nhập khẩu.
Thông tin trên đây đã giúp các bạn tìm hiểu về GDP là gì rất chi tiết. Đây là chỉ số liên quan mật thiết đến tốc độ tăng trưởng kinh tế của một quốc gia. Vì vậy nếu đang tìm hiểu về chỉ số này thì đừng bỏ qua những thông tin được chia sẻ bên trên nhé.